۱- حادثه ناشی از کار را تعریف نمائید؟
حادثه ناشی از کار عبارت است از اتفاق یا پیامدی که در جریان انجام کار پدید آمده و با صدمات شغلی مرگبار یا غیر مرگبار همراه میباشد.
۲-از دیدگاه صندوق تأمین اجتماعی حادثه ناشی از کار چیست؟
مطابق ماده ۶۰ قانون تامین اجتماعی حوادث ناشی از کار حوادثی است که در حین انجام وظیفه و به سبب آن برای بیمه شده اتفاق میافتد مقصود از حین انجام وظیفه تمام اوقاتی است که بیمه شده در کارگاه یا موسسات وابسته یا ساختمانها و محوطه آن مشغول کار باشد و یا به دستور کارفرما در خارج از محوطه کارگاه عهده دار انجام ماموریتی باشد اوقات مراجعه به درمانگاه و یا بیمارستان و یا برای معالجات درمانی و توانبخشی و اوقات رفت و برگشت بیمه شده از منزل به کارگاه جز اوقات انجام وظیفه محسوب میگردد مشروط بر اینکه درزمان عادی رفت و برگشت به کارگاه اتفاق افتاده باشد حوادثی که برای بیمه شده حین اقدام برای نجات سایر بیمه شدگان و مساعدت به آنان اتفاق میافتد حادثه ناشی از کار محسوب میشود.
۳- خطر در گستره علم ایمنی به چه معنا است؟
خطر در گستره علم ایمنی شرایطی است که پتانسیل صدمه به افراد، خسارت به تجهیزات و ساختمانها و از میان بردن مواد را داشته و یا آنکه موجب کاهش قدرت و کارائی یک عملکرد شود.
۴- تعریف ایمنی چیست؟
ایمنی عبارتست از فرار از موقعیتهائی که میتواند باعث مرگ، جراحت، بیماریهای شغلی، صدمه و یا خسارت به اموال و تجهیزات گردد. به عبارت دیگر شرایطی است که منابع انسانی را از عوامل مضری که میتواند سلامتی آن را به خطر اندازد مصون میدارد.
۵- ضریب تکرار حادثه را توضیح دهید؟
ضریب تکرار حادثه (frequency rate) عبارتست تعداد آسیبهای ناتوان کننده (منجر به زمان از دست رفته کاری) در یک تعداد معین ساعات کاری کارگران در یک سال.
۶- ضریب شدت حادثه را توضیح دهید؟
ضریب شدت حادثه (severity rate) عبارتست از تعداد روزهای کاری از دست رفته در اثر بروز حادثه در تعداد معین ساعات کاری کارگران در یک سال.
۷- مسئولیت کیفری بروز حادثه بر عهده کیست؟
مسئولیت کیفری حادثه، حسب نظر بازرسان کار یا کارشناسان رسمی دادگستری و بر اساس رأی قضایی بر عهده مقصر یا مقصرین حادثه است. حسب ماده ۹۵ قانون کار مسئولیت اجرای مقررات و ضوابط فنی و بهداشت کار بر عهده کارفرما یا مسئولین واحدهای موضوع ذکر شده در ماده ۸۵ این قانون خواهد بود. هرگاه بر اثر عدم رعایت مقررات مذکور از سوی کارفرما یا مسئولین واحد، حادثهای رخ دهد، شخص کارفرما یا مسئول مذکور از نظر کیفری و حقوقی و نیز مجازاتهای مندرج در این قانون مسئول است.
۸- مراحل تجزیه و تحلیل حوادث ناشی از کار را بیان نمائید؟
اولین مرحه در تجزیه و تحلیل حوادث ناشی از کار جمع آوری دادههای مربوط به حوادث و تشکیل بانک اطلاعاتی با استفاده از نرم افزارهای تخصصی آماری میباشد مراحل بعد به ترتیب بررسی و توصیف متغیرها با استفاده از روشهای آماری توصیفی، بررسی عوامل موثر بر آسیبهای ناشی از کار با استفاده از آزمونهای آماری، تعیین ضرایب و ارائه راهکارهای لازم در خصوص کاهش حوادث ناشی از کار با توجه به عوامل بررسی شده است.
۹- نحوه درخواست بررسی حوادث ناشی از کار چگونه میباشد؟
۱-مراجعه حادثه دیده و یا اولیای دم به مراجع قضایی انتظامی برای طرح شکوائیه یا دادخواست
۲-بررسی شکوائیه حادثه دیده یا اولیای دم توسط مقام محترم قضایی و انتظامی.
۳-مراجعه حادثه دیده یا اولیای دم به کلانتری جهت تشکیل پرونده و اخذ نظریه از ادارات کار و امور اجتماعی و پزشکی قانونی
۴-مراجعه حادثه دیده به واحد بازرسی کار اداره کل کار و امور اجتماعی استان یا اداره شهرستان و ارائه نامه کلانتری جهت مطالعه پرونده و بررسی صحنه حادثه و ثبت اظهارات شهود به منظور تهیه گزارش حادثه توسط بازرس کار
۵- تحویل گزارش حادثه از سوی اداره کل کار و امور اجتماعی استان یا اداره شهرستان به کلانتری، به منظور ارجاع به مرجع قضایی برای ابلاغ نظریه بازرس کار به اصحاب پرونده وصدور رای.
۱۰- در صورت وقوع حادثه شغلی در کارگاه وظیفه کارفرما چیست؟
الف) به استناد ماده ۶۵ قانون تأمین اجتماعی در صورت وقوع حادثه ناشی از کار، کارفرما مکلف است اقدامات اولیه لازم را برای جلوگیری از تشدید وضع حادثه دیده به عمل آورد.
ب) به استناد تبصره ماده ۹۵ قانون کار کارفرما یا مسئولان واحدهای موضوع ماده ۸۵ قانون کار موظفند کلیه حوادث ناشی از کار را در دفتر ویژهای که فرم آن از طریق وزارت کار و امور اجتماعی اعلام میگردد ثبت و مراتب را سریعاً به صورت کتبی به اطلاع اداره کار و امور اجتماعی محل برسانند همچنین به استناد ماده ۹ آئین نامه حفاظتی کارگاههای ساختمانی و ماده ۶۵ قانون تامین اجتماعی، کارفرما باید وقوع هر گونه حادثه ناشی از کار را ظرف مدت سه روز اداری به شعبه صندوق تامین اجتماعی محل اطلاع دهد و نسبت به تکمیل و ارائه فرم ویژه حادثه اقدام نماید.
۱۱ – آیا بررسی حوادث ناشی از کار توسط بازرسان کار مستلزم پرداخت هزینه میباشد؟
بررسی حادثه ناشی از کار که از طریق ادارات کار و امور اجتماعی توسط بازرسان کار بعنوان ضابطین مراجع قضایی انجام میشود رایگان بوده و تنها در صورت اعتراض هر یک از طرفین دعوی به نظر بازرس کار، بررسی حادثه با نظر مقام قضایی مستلزم پرداخت هزینه کارشناسی است
۱۲ – گزارش بازرسان کار در تهیه حوادث ناشی از کار در حکم چیست؟
گزارش بازرسان کار در بررسی حوادث ناشی از کار به عنوان گزارش ضابطین قضایی میباشد.
۱۳ – چنان چه افراد کمتر از ۱۵ سال در کارگاه ه دچار حادثه شوند مسئولیت قانونی بعهده چه کسی میباشد؟
مطابق ماده ۷۹ قانون کار به کارگماردن افراد کمتر از ۱۵ سال تمام ممنوع است و چنانچه حادثهای رخ دهد بموجب تبصره ۳ ماده ۲۹۵ قانون مجازات اسلامی وارد کننده خسارت مسئول است.
۱۴ – آیا مسئول ایمنی کارگاه هنگام وقوع حادثه میبایست گزارش تهیه نماید؟
مطابق مفاد ماده ۹۳ قانون کار مهمترین وظیفه مسئول ایمنی راهنمایی برای کاربرد فنون موثر برای پیشگیری از وقوع حادثه یا وقوع مجدد حادثه در کارگاه میباشد لیکن اعلام گزارش حادثه در زمره وظایف کارفرما یا نماینده قانونی وی میباشد که این راهکار بعنوان یکی از روشهای پیشگیری از بروز حوادث مشابه محسوب میگردد.
۱۵ – تعیین میزان دیه در حوادث ناشی از کار بر عهده کیست؟
با توجه به دستور قاضی پرونده تعیین عرش دیه درحوادث ناشی از کار توسط پزشکی قانونی مشخص و اصدار رأی بر عهده مقام محترم قضایی است.
۱۶- چرا بازرس کار هنگام تهیه گزارش حادثه تقاضای گزارش پزشکی قانونی را مینماید؟
مطابق ماده ۱۳ آئین نامه چگونگی بازرسی کار موضوع تبصره ماده ۹۹ قانون کار در هنگام بررسی حوادث منجر به فوت و نقص عضو و آسیب دیدگی بازرسان کار موظفند برای مستدل بودن گزارش حادثه نظریه پزشکی قانونی را اخذ و مورد توجه قرار دهند.
۱۷- آیا بیماری ناشی از کار توسط بازرس کار بررسی میشود؟
خیر مطابق تبصره ماده ۹۲ و تبصره ماده ۹۶ قانون کار تشخیص بیماریهای ناشی از کار به عهده شورای پزشکی میباشد.
۱۸- به چه مواردی بیماری ناشی از کار اتلاق میشود و مرجع رسیدگی به آن کجاست؟
مطابق ماده ۷ قانون تامین اجتماعی بیماری، وضع غیر عادی جسمی یا روحی است که انجام خدمات درمانی را ایجاب میکند یا موجب عدم توانایی موقت اشتغال به کار میشود یا اینکه موجب هر دو در آن واحد میگردد. لذا عوارضی که به مرور زمان به تاثیر از آلایندههای محیط کار در فرد ایجاد میشود. مرجع رسیدگی به آن کمیسیونهای پزشکی یا شورای پزشکی میباشد.
۱۹- سوابق کاری و مهارت کارگر چه تاثیری در تعیین میزان قصور کارگر در حوادث ناشی از کار دارد؟
کارگران در شغلی که دارای سابقه کار کافی باشند مهارت و تبحر پیدا میکنند و در نتیجه این عامل میتواند در تعیین میزان درصد قصور موثر باشد.
۲۰ – آیا بررسی حوادث ترافیکی به عهده بازرس کار است؟
خیر، بر عهده کارشناسان راهنمایی و رانندگی است. مگر اینکه وقوع حادثه در محل کارگاه بوده و حسب دستور مقام محترم قضایی بصورت تلفیقی مورد بررسی قرار گیرد.
۲۱ -آیا حوادث ناشی از کار مشمول مرور زمان میباشد؟
با توجه به کیفری بودن نتیجه حوادث ناشی از کار، این موضوع مشمول مرور زمان نمیشود.
۲۲- آیا کارفرمایان اجباری به پرداخت هزینههای درمان کارگران حادثه دیده دارند؟
به استناد ماده ۶۵ قانون تامین اجتماعی در صورت وقوع حادثه ناشی از کار کارفرما مکلف است اقدامات اولیه لازم را برای جلوگیری از تشدید وضع حادثه دیده به عمل آورده و مراتب را ظرف سه روز اداری کتباً به اطلاع سازمان برساند در صورتی که کارفرما بابت اقدامات اولیه مذکور متحمل هزینهای شده باشد صندوق تامین اجتماعی هزینههای مربوط را عهده دار خواهد بود.
۲۳- در صورتی که کارفرما وسایل ایمنی را در اختیار کارگر قرار دهد و بر اثر عدم استفاده از وسایل ایمنی حادثهای در کارگاه رخ دهد، مقصر کیست؟
به موجب تبصره ۲ ماده ۹۵ قانون کار چنانچه کارفرما یا مدیران واحدهای موضوع ماده ۸۵ این قانون برای حفاظت فنی و بهداشت کار وسایل و امکانات لازم را در اختیار کارگر قرار داده باشند و کارگر با وجود آموزشهای لازم و تذکرات قبلی بدون توجه به دستورالعمل و مقررات موجود از آنها استفاده ننماید و همین عامل از علل بروز حادثه باشد کارفرما در این خصوص مسئولیتی نخواهد داشت.
۲۴ – تعیین تقصیر حادثه به عهده کیست؟
تعیین تقصیر حادثه به عهده مقام محترم قضایی است ولی در صورت صدور دستور مقام محترم قضایی مبنی بر تعیین تقصیر، بازرسان کار یا کارشناسان رسمی دادگستری میتوانند نظر مشورتی در این رابطه به مقام قضایی ارائه نمایند.
۲۵ – کارفرمایان چه مسائل ایمنی را باید رعایت کنند تا در زمان وقوع حادثه مقصر شناخته نشوند؟
کارفرمایان و مسئولان کلیه واحدهای موضوع ماده ۸۵ این قانون مکلفند بر اساس مصوبات شورای عالی حفاظت فنی برای تامین حفاظت و سلامت و بهداشت کارگران در محیط کار، وسایل و امکانات لازم را تهیه و در اختیار آنان قرار داده و چگونگی کاربرد وسایل فوق الذکر را به آنان بیاموزند و در خصوص رعایت مقررات حفاظتی و بهداشتی نظارت نمایند. افراد مذکور نیز ملزم به استفاده و نگهداری از وسایل حفاظتی و بهداشتی فردی و اجرای دستورالعملهای مربوط به کارگاه میباشند، چنان چه موارد فوق توسط کارفرمایان به نحو مثبت و مطلوبی انجام گردد در صورت وقوع حادثه مقصر نخواهند بود.
۲۶- در هنگام آتش سوزی در یک کارگاه ساختمانی چنان چه از کارگران همان واحد به منظور نجات و کمک به دیگران دچار حادثه شده باشد، آیا این رویداد حادثه ناشی از کار تلقی میگردد؟
بلی، به استناد مفاد ماده ۶۰ قانون تامین اجتماعی حادثه ناشی از کار محسوب میگردد.